Zelfstandig gebouwde pomp door Alasana en Jamang die het bouwen hebben geleerd tijdens de eerse twee touwpompen. Hij werkt!
Niet lang daarna is hij naar Gambia vertrokken voor een aantal weken, gewapend met kopieën van de WOT constructiehandleiding en een koffer vol gereedschappen die moeilijk verkrijgbaar en/of duur zijn in Gambia.
Het nuttige en het aangename werd weer op prettige wijze verenigd.
Twee touwpompen daar gebouwd in samenwerking met twee bevriende Gambiaanse jongens Alasana en Jamang.
De eerste pomp werd gebouwd op een compound van een Gambiaan die in Duitsland woont en werkt. Het voordeel was dat daar elektriciteit aanwezig was en dat er verschillende maten pijpen kon worden geprobeerd. De pomp was bedoeld voor het water geven van de bananenplanten. Het water staat er in of vlak na de regentijd (juli-sept) hoog: 2-5 meter, maar in de droge tijd (oktober tot juni) steeds lager: 6-10 meter. Bij een actuele diepte van 9 meter bleek een 40 mm pijp (binnendiameter ongeveer 35 mm) wat te groot om de pomp makkelijk rond te draaien. De 32 mm pijp haalde het water echter op soepele wijze omhoog.
Hierna werd er door een aantal Nederlanders gewezen op een zogeheten “vrouwentuin”, een soort volkstuin in een Gambiaanse wijk, Bagote in Serrekunda, waar vrouwen bij toerbeurt het land bewerken en hun producten op de grote markt van Serrekunda verkopen. Hier zat het water in de droge tijd slechts tot 4 meter diep en de pompjes van 300 Euro die er een jaar geleden waren neergezet waren in korte tijd onklaar en in onbruik geraakt. Bij nadere inspectie leek dit een goede locatie om de vrouwen het bevloeien van het land te vergemakkelijken. Met het oog op het hardere hout dan in Nederland (in de WOT handleiding wordt hout geschaafd, wat met zeer hard hout een erg lastig karwei is) werd de bouw goed voorbereid (voorboren e.d.) omdat ter plekke geen elektriciteit beschikbaar was. Het inkopen ging al heel wat vlotter dan bij de eerste pomp (je kunt niet even naar de Gamma maar je moet 3-4 winkels af om alle benodigdheden te verzamelen) en ook de voorbereiding, incl. schilderen kostte al minder tijd. De bouw zelf lukte in 6 uur tijd en het resultaat maakte enthousiasme bij de vrouwen los: Dick kreeg zelfs het aanbod om de nacht door te brengen met de grootste “Mama Afrika”….
Inmiddels is er bericht dat de bouw van de derde pomp (weer bij de vrouwentuin) succesvol verlopen is en een 4de (vanuit Nederland gesubsidieerde) pomp is in de maak. Op de pompen staat voor info en onderhoud de telefoonnummers van de Gambiaanse jongens, met de afspraak dat zij nazorg verlenen bij welk probleem dan ook. Hopelijk gaat hun pomp bouw bedrijfje door de goedwerkende pompen stap voor stap lopen. Duidelijk is wel dat er 4 van deze wel werkende pompen kunnen worden gebouwd voor de prijs van 1 niet werkende oude pomp die er stond. De meer professionele pompen van metaal (met cilinders e.d.) hebben misschien voordelen maar het grootste nadeel is de veel hogere aanschafprijs en de problemen bij het onderhoud als deze pompen kapot gaan.
Ik heb een vraag naar aanleiding van dit artikel. Zijn voor deze pompen ook de putten gegraven? Ik wil graag mensen in abene dat ligt in de casamance zuid senegal helpen. Ik heb ze ook geprobeert via de WOT handleiding uit te leggen hoe de touwpomp gemaakt kan worden, maar hoewel ik frans spreek kon ik niet alles als niet techneut vertalen en ik miste een franse handleiding om een gat te boren naar water voor de touwpomp. Kan Dick Meijer mij wellicht wat advies geven naar aanleiding van zijn ervaring en evt kunnen deze gambiase jongens mogelijk wat betekenen. Abene is net over de grens van Gambia maar wel afrikaans en frans talig.
Meestal maken wij gebruik van reeds bestaande putten. In sommige gebieden, vooral waar het grondwater niet te diep zit (zeg tot ca. 10 meter in de droge tijd), zijn er veel van deze handgegraven putten, ook in compounds. Het graven van putten is relatief duur, circa 250 Euro, en daar komt nog het plaatsen van betonnen wanden bij. Versteviging is wel gewenst want, anders kan de uitgegraven put in de regentijd weer instorten. In Gambia heeft elk gebied wel zijn eigen puttengravers en ook zijn er mallen voor de ronde binnenwandsegmenten beschikbaar. Vanwege de kosten, instortingsgevaar en gebrekkige hygiene van open putten wil ik proberen om gesloten putten te bouwen: de touwpomp komt dan in een grotere afsluitbare filterbuis, waarna depute er rondom weer dicht gemaat zou kunnen worden. Dat systeem heb ik echter nog niet uitgeprobeerd. Wel denk ik dat de kosten van het uitgraven een stuk lager zouden moeten kunnen, zeker bij toepassing van bovengenoemd gesloten systeem.
Mocht jij of je mensen in Zuid-Senegal geinteresseerd zijn in de bouw van de touwpompen en deze willen bezichtigen, dan kan ik je wel in contact brengen met Alasana en Jamang.
Wil je mailen vul dan het contactformulier op deze site in.